Unieke archologische vondst in Aalst
Tijdens de opgraving van het Jennemiekeskerkhof (1784-1867) aan de Dendermondse Steenweg in Aalst deden de archeologen van SOLVA een uitzonderlijke ontdekking: een skelet met duidelijke sporen van een medische dissectie. Het gaat om een volwassen man die na zijn dood werd ontleed – een zeldzame vondst in Vlaanderen.
Doorgezaagde beenderen
Het skelet werd aangetroffen in een houten kist. Opvallend: alle beenderen van de armen en de benen waren keurig doorgezaagd. Bij de rechterbovenarm, beide onderarmen en beide bovenbenen is dat in het midden. Bij de onderbenen gebeurde dat net onder de knieën. Ook de schedel werd mogelijk doorgezaagd, al is die te slecht bewaard om dat met zekerheid te zeggen. Het precisiewerk wijst op een ingreep door een ervaren arts of chirurg.
Oefenmateriaal voor medici
Volgens fysisch antropoloog Liesbeth Massagé van SOLVA zijn er geen sporen van aarzeling te zien, wat normaal wel voorkomt bij studenten in opleiding. Het is dus goed mogelijk dat het lichaam gebruikt werd om verschillende anatomische preparaten te maken, bedoeld voor medisch onderwijs. Dissectie was in die tijd een belangrijke manier om de menselijke anatomie aan te leren.
Eenzaam gestorven of crimineel?
In de 18e en 19e eeuw kwamen lichamen voor dissectie meestal van veroordeelde criminelen of mensen zonder nabestaanden. Deze man is na de dissectie begraven met een poging tot reconstructie van zijn lichaam. Daarbij werd wel een fout gemaakt. “De onderkant van het bovenbeen is verwisseld met de bovenkant van het onderbeen. Toch wijst dit erop dat er geprobeerd is om de persoon respectvol te begraven,” zegt Liesbeth Massagé.
Een intrigerende vondst
Het vinden van sporen van dissecties op menselijk botmateriaal is zeldzaam in onze regio. De vondst in Aalst is des te opmerkelijker omdat er in die tijd geen bekende medische opleidingsinstelling was in de stad. De vondst roept dan ook heel wat vragen op. Wie voerde de dissectie uit? Waar gebeurde dit precies? Mogelijk is er een link met het vroegere Onze-Lieve-Vrouwehospitaal, nu het stedelijk museum.
Hopelijk zal verdere analyse en samenwerking met historici, archeologen en medische specialisten nog meer onthullen over deze bijzondere vondst.
