TERUG

Vierkante Meter: iedereen archeoloog!

“Vierkante meter: iedereen archeoloog!” neemt jou samen met jouw buurt mee op tijdreis in je eigen tuin.

Iedereen heeft toch wel al eens gedroomd om Indiana Jones te zijn? Tijdens het weekend van 27 en 28 april 2024 krijgen de inwoners van Wortegem (Wortegem-Petegem) de kans om een klein archeologisch onderzoek uit te voeren in de eigen tuin of op een publieke plaats in het dorpscentrum. Onder begeleiding van archeologen graven ze zelf een putje van 1 m² uit en onderzoeken ze de bodem.
In 2023 vond een gelijkaardig project plaats in Ruien (Kluisbergen).

“Vierkante meter: iedereen archeoloog!” neemt jou samen met jouw buurt mee op tijdreis in je eigen tuin.

Iedereen heeft toch wel al eens gedroomd om Indiana Jones te zijn? SOLVA lanceert een participatieproject waarbij inwoners van Wortegem aangespoord worden om op tijdreis te gaan in hun eigen tuin!

Tijdens het weekend van 27-28 april 2024 zullen inwoners van Wortegem de kans krijgen om een klein archeologisch onderzoek uit te voeren in hun eigen tuin of op een publieke plaats in het dorpscentrum. Onder begeleiding van archeologen gaan de inwoners zelf een putje van 1 m² uitgraven en onderzoeken wat er in de bodem zit.

Op 27 maart organiseren Gemeente Wortegem-Petegem en SOLVA een infoavond over het project. Dit gaat door in de Feestzaal van het Gemeentehuis, Waregemseweg 35, 9790 Wortegem-Petegem om 19u30. Vooraf aanmelden is niet nodig.

Het opgravingsproject zelf gaat door op 27-28 april 2024. Inschrijven hiervoor is verplicht en kan via deze link.

‘Archeologie als bindmiddel voor de gemeenschap’

Het Vlaamse platteland staat voor vele uitdagingen: de economische en ruimtelijke structuur wijzigt, net als de mentaliteit en lokale cultuur. Daarnaast neemt ook de binding en de betrokkenheid van de bewoners met hun directe leefomgeving af.

Met het project “m². Erfgoedparticipatie als motor voor het versterken van sociale cohesie” wil SOLVA de verbrokkeling van de sociale samenhang tegengaan. Het project wil mensen samenbrengen rond de dorpsgeschiedenis door hen er zelf actief onderzoek naar te laten doen. Archeologie moet zo dienen als bindmiddel voor de gemeenschap.

Zowel in Ruien (in 2023) als in Wortegem (in 2024) zullen inwoners de kans krijgen om een klein archeologisch onderzoek uit te voeren in hun eigen tuin of op een publieke plaats in het dorpscentrum. Onder begeleiding van archeologen gaan de inwoners zelf een putje van 1 m² uitgraven en onderzoeken wat er in de bodem zit. Bij dit onderzoek komen naast het terreinwerk ook andere aspecten kijken, zoals het reinigen en tekenen van vondsten, labelen, determineren, … Door de brede scope van het onderzoek wordt de toegankelijkheid tot deelname vergroot en kan zowel jong als oud participeren.

Het concept waarbij archeologisch onderzoek wordt gebruikt om dorpsgemeenschappen dichter bij elkaar te brengen, is eerder al succesvol gebleken in onder meer het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Het is nu de eerste keer dat dit ook in België zal toegepast worden. Ruien is daarvoor een ideale start: archeologisch onderzoek kon in het verleden al op veel belangstelling rekenen, het dorp biedt heel wat mogelijkheden voor dit onderzoek.

Het project “Vierkante meter: iedereen archeoloog!” is een onderdeel van het project “m²: Erfgoedparticipatie als motor voor het versterken van sociale cohesie” dat SOLVA vanaf de zomer van 2023 met steun van LEADER Oost-Vlaanderen zal opstarten.

Het onderzoeksproject zet archeologie in als bindmiddel voor de sociale samenhang van de dorpsgemeenschappen in Ruien (2023) en Wortegem (2024). SOLVA Dienst Archeologie zal  onderzoeken of mensen door het bestuderen van kleine archeologisch proefputjes dichter bij elkaar gebracht kunnen worden.


Faq

Kan iedereen hieraan deelnemen?

Elke inwoner van Wortegem-Petegem kan in 2024 in Wortegem deelnemen. Heb je geen eigen tuin om een putje te maken? Luister eens bij je buur, nonkel of kennis, misschien kan je daar wel een putje (helpen) maken.

Waarom worden er enkel putjes in Wortegem en Ruien gemaakt?

Omwille van inhoudelijke en praktische redenen is het onderzoeksproject beperkt tot twee plaatsen. In 2023 ligt de focus op Ruien (Kluisbergen), in 2024 komt Wortegem (Wortegem-Petegem) aan de beurt. Door op een beperkte oppervlakte te focussen, kunnen de gegevens beter gekoppeld worden. Een te grote spreiding van de putjes geeft weinig inhoudelijke informatie. In 2024 zal het project landen in Wortegem.

Ik wil graag meedoen, maar ik kan niet tijdens het voorgestelde weekend. Kan ik zelf een putje maken op een ander moment?

Neen. Omwille van praktische overwegingen moeten de putjes tijdens het “Vierkante meter-weekend” worden uitgegraven. Dat weekend zijn de archeologen van SOLVA ter plaatse om waarnemingen te doen en uitleg te geven bij de putjes. De registratie dient op een gestandaardiseerde manier te gebeuren, wat alleen mogelijk is tijdens het weekend.

Waarom moet ik inschrijven om deel te nemen? Kan ik niet wachten tot het weekend zelf om te beslissen?

Het project wordt door het Agentschap Onroerend Erfgoed aanzien als een echte archeologische opgraving. Daarom moeten alle putjes op voorhand aangemeld worden. Dit wil zeggen dat we de locaties op voorhand al moeten vastleggen.

Wat is het doel van de vragenlijst bij het inschrijvingsformulier? Is dit geen schending van de privacy?

De gegevens die gevraagd worden bij de inschrijvingslink zijn noodzakelijk om de toelatingsaanvraag voor archeologisch onderzoek te doen. Het gaat in hoofdzaak om gegevens die ook publiekelijk toegankelijk zijn (bijvoorbeeld kadastrale informatie).

Wat moet ik voorzien van materiaal?

Een schop, een klein schepje, eventueel een truweel. Indien je dit niet hebt, kan je dat ontlenen tijdens het Vierkante meter-weekend. Je moet zeker geen nieuw materiaal aanschaffen. SOLVA voorziet ook alles voor de registratie van de sporen en vondsten.

Hoe weet ik of ik iets interessant gevonden heb?

Tijdens het “Vierkante Meter-weekend” zullen verschillende archeologen van SOLVA aanwezig zijn. Zij zullen de uitgravingen van de proefputjes begeleiden. Er zullen ook vondstspecialisten aanwezig zijn die uitleg zullen geven over de vondsten. Op die manier kom je onmiddellijk te weten hoe oud je vondsten zijn.

Wat gebeurt er als ik iets speciaal vind, moet ik dat afgeven?

Neen. De eigenaar van de grond, is ook de eigenaar van de vondsten. Je kan er wel voor kiezen om je vondsten te deponeren bij het Onroerend Erfgoeddepot van SOLVA. Daar worden ze in optimale omstandigheden opgeslagen zodat ze ook voor verder onderzoek kunnen gebruikt worden.


Handboek

Please wait while flipbook is loading. For more related info, FAQs and issues please refer to DearFlip WordPress Flipbook Plugin Help documentation.


Ruien, 16-17 september 2023

Dankzij ‘Vierkante meter: iedereen archeoloog!” kregen de inwoners van Ruien, (gem. Kluisbergen, Oost-Vlaanderen) de kans om als een echte archeoloog te graven naar het verleden van hun dorp. Buurtbewoners gingen samen met de archeologen van SOLVA aan de slag in kleine proefputjes van één bij één meter. In België is het de eerste keer dat via burgerparticipatie zo’n archeologisch onderzoek werd uitgevoerd. Samen met buren, familie en vrienden deelnemen aan een archeologisch onderzoek verhoogt de sociale samenhang en draagt bij tot het versterken van de streekidentiteit. Dit werd bevestigd tijdens het opgravingsevent. Met veel enthousiasme en met oog voor precisie doorzochten buurtbewoners de ondergrond op zoek naar archeologische aanwijzingen voor wat hen bindt aan hun streek, aan hun dorp én aan elkaar. Verspreid over het grondgebied van Ruien werden 16 proefputjes van 1 vierkante meter uitgegraven. Het onderzoek leverde tal van artefacten op. De bijna 800 ingezamelde vondsten bestrijken duizenden jaren van menselijke bewoning. Dit project onderscheidt zich van huidig archeologisch onderzoek door zeer gedetailleerd onderzoek van de ploeglaag en B-horizont. Belangrijke informatiedragers die bij commercieel onderzoek volledig links worden gelaten. De vondsten omvatten onder andere verschillende fragmenten van gepolijste bijlen of dissels uit de prehistorie, Romeins bouwmateriaal en terra sigillata, Aziatisch porselein en prachtig versierd steengoed uit Raeren, van Belgische makelij dus. Een aantal proefputjes brachten ook sporen aan het licht. Het bewijst nog maar eens dat de ondergrond nog veel onontgonnen informatie bevat.

Ontdek via een wandeling met de Erfgoedapp de resultaten van het project.


Contacteer ons