Projecten

Een 50-tal inwoners van Kluisbergen onderzochten in september 2023 via een 12-tal proefputjes in hun tuin of op het openbaar domein de geschiedenis van Ruien. Elke vondst vertelt een deel van het verhaal van het dorp: van een stukje schrapnell uit WOI, over een laatmiddeleeuwse versierde scherf tot een werktuig in vuursteen van een jager-verzamelaar. Dat het project inspireert en fascineert blijkt ook uit de ruime persaandacht. Wie graag het videofragment bekijkt uit het VTM journaal kan dit hieronder doen. Op 20 december geven de archeologen een presentatie over de resultaten van het project in het Oud Gemeentehuis in Ruien.

Foto’s Ruien

‘Archeologie als bindmiddel voor de gemeenschap’

Het Vlaamse platteland staat voor vele uitdagingen: de economische en ruimtelijke structuur wijzigt, net als de mentaliteit en lokale cultuur. Daarnaast neemt ook de binding en de betrokkenheid van de bewoners met hun directe leefomgeving af.

Met het project “m². Erfgoedparticipatie als motor voor het versterken van sociale cohesie” wil SOLVA de verbrokkeling van de sociale samenhang tegengaan. Het project wil mensen samenbrengen rond de dorpsgeschiedenis door hen er zelf actief onderzoek naar te laten doen. Archeologie moet zo dienen als bindmiddel voor de gemeenschap.

Zowel in Ruien (in 2023) als in Wortegem (in 2024) zullen inwoners de kans krijgen om een klein archeologisch onderzoek uit te voeren in hun eigen tuin of op een publieke plaats in het dorpscentrum. Onder begeleiding van archeologen gaan de inwoners zelf een putje van 1 m² uitgraven en onderzoeken wat er in de bodem zit. Bij dit onderzoek komen naast het terreinwerk ook andere aspecten kijken, zoals het reinigen en tekenen van vondsten, labelen, determineren, … Door de brede scope van het onderzoek wordt de toegankelijkheid tot deelname vergroot en kan zowel jong als oud participeren.

Het concept waarbij archeologisch onderzoek wordt gebruikt om dorpsgemeenschappen dichter bij elkaar te brengen, is eerder al succesvol gebleken in onder meer het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Het is nu de eerste keer dat dit ook in België zal toegepast worden. Ruien is daarvoor een ideale start: archeologisch onderzoek kon in het verleden al op veel belangstelling rekenen, het dorp biedt heel wat mogelijkheden voor dit onderzoek.

Faq

Handboek

Het project “Vierkante meter: iedereen archeoloog!” is een onderdeel van het project “m²: Erfgoedparticipatie als motor voor het versterken van sociale cohesie” dat SOLVA vanaf de zomer van 2023 met steun van LEADER Oost-Vlaanderen zal opstarten.

Het onderzoeksproject zet archeologie in als bindmiddel voor de sociale samenhang van de dorpsgemeenschappen in Ruien (2023) en Wortegem (2024). SOLVA Dienst Archeologie zal  onderzoeken of mensen door het bestuderen van kleine archeologisch proefputjes dichter bij elkaar gebracht kunnen worden.